Οι Κινητήρες με Ιμάντα Χρονισμού σε Λάδι (Wet Belt Engines): Καινοτομία ή Μηχανολογικό Ρίσκο;
Η εξέλιξη των κινητήρων εσωτερικής καύσης οδήγησε τα τελευταία χρόνια σε ένα νέο σχεδιαστικό μονοπάτι: την τοποθέτηση του ιμάντα χρονισμού μέσα στο λιπαντικό κύκλωμα του κινητήρα. Πρόκειται για μια τεχνολογία που αποκαλείται Wet Belt in Oil (BIO), με πιο γνωστό παράδειγμα τους κινητήρες Ford EcoBoost 1.0 και 1.5L. Αν και η συγκεκριμένη λύση εισάγει πλεονεκτήματα στην απόδοση και τη μείωση της κατανάλωσης, δεν είναι απαλλαγμένη από μειονεκτήματα και προκλήσεις που αφορούν τόσο την αξιοπιστία όσο και το κόστος συντήρησης.
Πώς λειτουργεί ο υγρός ιμάντας χρονισμού
Σε έναν παραδοσιακό κινητήρα, ο ιμάντας χρονισμού είναι τοποθετημένος εκτός του κινητήρα, μέσα σε προστατευτικό κάλυμμα, και λειτουργεί στεγνά. Η λειτουργία του είναι να συγχρονίζει το στροφαλοφόρο με τον εκκεντροφόρο άξονα. Αντίθετα, στους wet belt κινητήρες, ο ιμάντας τοποθετείται μέσα στο κάρτερ του κινητήρα, έρχεται σε άμεση επαφή με το λιπαντικό έλαιο και λειτουργεί μέσα σε αυτό.
Η βασική φιλοσοφία πίσω από αυτή την επιλογή είναι:
- Μειωμένη τριβή λόγω λίπανσης
- Μικρότερο βάρος και όγκος σε σχέση με τις αλυσίδες χρονισμού
- Αθόρυβη λειτουργία και υψηλότερη απόδοση
- Χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου
Τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας
Η Ford και άλλοι κατασκευαστές υποστηρίζουν πως με το σύστημα αυτό, ο ιμάντας μπορεί να λειτουργεί έως και 240.000 χιλιόμετρα ή 10 χρόνια χωρίς συντήρηση. Η επαφή με το λάδι του κινητήρα θεωρείται ότι προστατεύει τον ιμάντα από φθορά και εξασφαλίζει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Συνοπτικά τα θεωρητικά πλεονεκτήματα:
- Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης
- Μείωση θορύβου κινητήρα
- Μείωση εκπομπών CO₂
- Συμπαγής κατασκευή, ιδιαίτερα για downsized κινητήρες
Τα πραγματικά προβλήματα
Παρά τις υποσχέσεις των κατασκευαστών, πλήθος αναφορών και τεχνικών εκθέσεων αναφέρουν σημαντικά προβλήματα αξιοπιστίας, ειδικά στους πρώτους EcoBoost κινητήρες.
Φθορά του ιμάντα
Η συνεχής επαφή με το λάδι, ειδικά όταν αυτό δεν αλλάζεται συχνά ή δεν έχει τις σωστές προδιαγραφές, προκαλεί διάβρωση και αποκόλληση της επικάλυψης του ιμάντα. Καθώς ο ιμάντας φθείρεται, παράγει ρινίσματα και κομμάτια, τα οποία κυκλοφορούν στο σύστημα λίπανσης και φράζουν την αντλία λαδιού.
Βλάβες στον κινητήρα
Η φραγή της αντλίας μπορεί να οδηγήσει σε:
- Απώλεια λίπανσης
- Καταστροφή εδράνων
- Καταστροφικές βλάβες στροφαλοφόρου
- Σπασίματα εμβόλων ή εκκεντροφόρων
Χρονικά όρια συντήρησης
Σε αντίθεση με τις οδηγίες των κατασκευαστών, πολλοί ειδικοί και τεχνικοί προτείνουν την αντικατάσταση του ιμάντα πριν τα 100.000 χλμ, ακόμα και από τα 60.000 χλμ, ανάλογα με τη χρήση και τη συντήρηση του οχήματος.
Συγκεκριμένες εφαρμογές και παραδείγματα
Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις εμφανίζονται σε κινητήρες:
- Ford EcoBoost 1.0 & 1.5 (Fiesta, Focus, Puma, EcoSport)
- PSA 1.2 PureTech (Peugeot, Citroën) με παραπλήσια τεχνολογία
Οι χρήστες συχνά αναφέρουν πως οι ζημιές εμφανίζονται αιφνίδια, χωρίς προειδοποίηση, και το κόστος επισκευής ξεπερνά τα 2.000 – 3.000 ευρώ.
Τι μπορεί να κάνει ο ιδιοκτήτης
Για όποιον διαθέτει όχημα με wet belt κινητήρα, προτείνεται:
- Συχνότερη αλλαγή λαδιών – κάθε 10.000 χλμ, όχι 20.000+
- Χρήση αυστηρά των εγκεκριμένων προδιαγραφών λιπαντικού
- Περιοδικός έλεγχος του ιμάντα με endoscope
- Καταγραφή και τεκμηρίωση όλων των service
- Πρόωρη αντικατάσταση του ιμάντα για πρόληψη
Συμπεράσματα
Οι wet belt κινητήρες παρουσιάζουν ενδιαφέρον από τεχνολογική σκοπιά και προσφέρουν λύσεις στις ανάγκες της σύγχρονης αυτοκίνησης. Ωστόσο, η πρακτική τους εφαρμογή συνοδεύεται από σημαντικές απαιτήσεις στη συντήρηση, υψηλό ρίσκο αστοχίας και υψηλό κόστος επισκευής.
Για τους καταναλωτές, η τεχνολογία αυτή απαιτεί γνώση, υπευθυνότητα και εγρήγορση, καθώς οι φαινομενικά χαμηλές απαιτήσεις συντήρησης μπορεί να μετατραπούν σε μια από τις πιο δαπανηρές επισκευές στον κύκλο ζωής του οχήματος.
